Lời ngỏ
Chúng ta hít thở rất nhiều mỗi ngày nhưng đã bao giờ để ý tới bầu không khí tưởng như rất vô hình quanh ta? Làm thế nào để có không khí sạch? Làm thế nào để môi trường an lành cho sức khỏe con người và thiên nhiên?
Nhân dịp tuần lễ không khí sạch (4/5 – 8/5), chúng tôi muốn gửi tặng một món quà đặc biệt đến các bạn nhỏ, các gia đình, trường học và các tổ chức, với niềm mong cho mọi người mạnh khỏe và có cuộc sống an lành hơn. Món quà là những cuốn sách, bộ phim, trò chơi, những hoạt động giáo dục với diễn giải dễ hiểu, để kiến thức và các hành động về ô nhiễm không khí và môi trường trở nên gần gũi và sinh động hơn với trẻ em và cả người lớn.
Chúng tôi mong rằng mỗi tài liệu sẽ giúp mỗi người dân hiểu hơn và trân trọng hơn mỗi hành động thường ngày để bảo vệ sức khỏe của mình, của không khí và môi trường. Hãy cùng nhau sử dụng món quà này để hiểu và hành động vì một bầu không khí thật trong lành.
1. Phim hoạt hình “Hít hít thở thở – Đi tìm không khí sạch”
Sau rất nhiều nỗ lực, chủ đề ô nhiễm không khí đã thu hút sự quan tâm của người dân ở các đô thị trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, vẫn tồn tại nhiều khoảng trống về nhận thức của những đối tượng chịu tác động nhiều của ô nhiễm không khí (từ trẻ em tới người già, hay người thường xuyên phơi nhiễm) cũng như các giải pháp cụ thể để cải thiện chất lượng không khí.
Nhân Tuần lễ nâng cao nhận thức về Chất lượng Không khí, Live & Learn ra mắt bộ phim hoạt hình đầu tiên của Việt Nam làm về chủ đề Ô nhiễm không khí mang tên “Hít hít thở thở – Đi tìm không khí sạch” dành tặng cho trẻ em và công chúng. Bộ phim được kể dưới góc nhìn của một em nhỏ tên Minh trong chuyến hành trình của em từ quê lên thành phố. Qua câu chuyện giữa Minh và mẹ của em suốt hành trình, bộ phim cung cấp cho người xem các kiến thức về Ô nhiễm không khí nói chung và các vấn đề về bụi mịn nói riêng. Góc nhìn của trẻ em về vấn đề này được thể hiện thông qua bộ phim vừa để các bạn nhỏ có thể tiếp cận kiến thức dễ hiểu và chủ động hơn, và cũng là để người lớn quan tâm hơn đến con em mình – một trong những đối tượng dễ bị tổn thương nhất bởi ô nhiễm không khí.
Xem phim hoạt hình tại đây:
Bên cạnh bộ phim hoạt hình, Live & Learn cũng đã xây dựng và đưa vào sử dụng nhiều các sản phẩm bộ thẻ, sổ tay, áp phích, trò chơi,… và một số video khác. Cũng nhân dịp này, dự án Không khí sạch – Thành phố xanh muốn cho ra mắt và gửi tặng tới các bạn nhỏ, gia đình, trường học và các tổ chức bộ sản phẩm này với niềm mong cho mọi người mạnh khỏe, có cuộc sống an lành hơn và có thể sử dụng món quà này để hiểu và hành động vì một bầu không khí thật trong lành. Các sản phẩm đều được thiết kế với diễn giải dễ hiểu để kiến thức và các hành động về ô nhiễm không khí và môi trường trở nên gần gũi và sinh động hơn với trẻ em và cả người lớn.
Bộ phim và các tài liệu giáo dục – truyền thông khác được Live & Learn xây dựng và phát triển trong dự án Không khí sạch – Thành phố xanh từ tháng 07/2017 tới nay, do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) hỗ trợ.
2. Phim ngắn “Đi tìm bầu trời xanh-ngập tràn không khí sạch
Phim ngắn lấy bối cảnh thành phố Hà Nội thường nhật, theo chân người lái xe ôm để thấy rằng vấn đề ô nhiễm không khí đến từ những hoạt động thường ngày và luôn ở xung quanh chúng ta, ảnh hưởng rất nhiều đến những người lao động chủ yếu ở ngoài đường. Qua đó, phim cũng cung cấp kiến thức cho người xem về cách bảo vệ sức khỏe của mình và người thân trước ô nhiễm không khí.
3. Sổ tay “Hít hít thở thở – Không khí sạch đâu rồi”
Sổ tay cung cấp các thông tin khoa học cơ bản về vấn đề ô nhiễm không khí thông qua những hình vẽ sinh động và gần gũi. Tài liệu đề cập đến 04 chủ đề:
(1) Không khí sạch đâu rồi?
(2) Tại sao không khí bị ô nhiễm?
(3) Ô nhiễm không khí có đáng lo ngại không?
(4) Đi tìm không khí sạch, chúng ta có thể làm gì?
Với khung kiến thức này, sổ tay là tài liệu tham khảo tốt cho mỗi người dân cần tìm hiểu thông tin cơ bản nhất về không khí.
Xem bản đầy đủ tại đây.
4. Bộ thẻ trò chơi “Hít hít thở thở”
Bao gồm 7 trò chơi, bộ thẻ được thiết kế dành cho cả trẻ em và người lớn với nhiều hình thức sử dụng khác nhau (quan sát tranh, chơi với các thẻ tranh, sử dụng thẻ tranh làm công cụ dạy học, công cụ truyền thông…). Người dùng có thể tổ chức những trò chơi với nhiều mức độ khác nhau: từ dễ tới khó, từ chơi cặp đôi tới chơi nhóm nhiều người,… qua đó người chơi có thể nhận biết các vấn đề liên quan đến ô nhiễm không khí cũng như xây dựng các thông điệp bảo vệ sức khỏe và cải thiện chất lượng không khí.
Xem bản đầy đủ tại đây
5. Bộ 2 Áp phích: “Bụi mịn PM2.5” và “Đi tìm không khí sạch”
Áp phích Bụi mịn PM2.5, được thiết kế như một trò chơi đi tìm lối thoát khỏi mê cung bằng cách tìm ra những hành động xanh giúp cải thiện chất lượng không khí, từ đó cung cấp thông tin ngắn gọn về tác hại của bụi mịn và nguồn gốc phát sinh bụi PM2.5.
Với hình ảnh ngộ nghĩnh, thông tin cô đọng, bộ áp phích này có thể được treo, dán tại nhiều nơi như trường học, bến xe bus, cửa hàng sách,…
6. Trò chơi “Xanh – Đỏ – Tím – Vàng”
Dựa trên trò chơi đông – tây – nam – bắc từng gắn bó với tuổi thơ của nhiều trẻ em Việt Nam, Live & Learn đã điều chỉnh và phát triển thành trò chơi Xanh – Đỏ – Tím – Vàng. Sau khi người chơi lựa chọn 1 trong 4 màu bất kỳ cùng số vòng quay mong muốn, người chơi sẽ nhận được câu hỏi liên quan đến chủ đề ô nhiễm không khí. Đây là một trò chơi đơn giản, phù hợp với mọi lứa tuổi đặc biệt các bạn nhỏ có thể vừa học vừa chơi xoay quanh vấn đề ô nhiễm không khí cũng như xây dựng thói quen bảo vệ sức khỏe và cải thiện chất lượng không khí.
Xem bản đầy đủ tại đây.
7. Bộ 3 standee về Ô nhiễm không khí
Bộ 3 standee cung cấp các thông tin một ngắn gọn, cơ bản nhất về thực trạng, nguyên nhân và các tác động của ô nhiễm không khí; cũng như kiến thức về chỉ số chất lượng không khí, và các biện pháp bảo vệ sức khỏe bản thân, giúp cải thiện chất lượng không khí.
Với nội dung cô đọng và thiết kế sinh động, trực quan, bộ standee có thể phù hợp cho nhiều sự kiện khác nhau và hướng đến nhiều nhóm đối tượng.
Trong các hoạt động của Live&Learn, bộ standee thường được sử dụng cùng với cuốn “Hộ chiếu công dân xanh” trong thử thách Hiểu và Hành động vì Ô nhiễm không khí.
Xem bản đầy đủ bộ standee tại đây và cuốn “Hộ chiếu công dân xanh” tại đây.
8. Bộ thẻ “Nước từ đâu đến”
Tương tự như bộ thẻ Hít hít-thở thở, bộ thẻ Nước từ đâu đến gồm 8 trò chơi với 45 thẻ có mặt trước là tranh minh hoạ, mặt sau là thông tin. Tất cả các thẻ được đánh số để dễ dàng lựa chọn trong quá trình tổ chức hoạt động hoặc trò chơi. Nội dung của bộ thẻ xoay quanh các chủ đề:
(1) Vòng tuần hoàn của nước,
(2) Vai trò của nước trong đời sống,
(3) Vấn đề của nước: nguyên nhân và ảnh hưởng của nước ô nhiễm tới sức khỏe của con người, và
(4) Các hành động sử dụng tiết kiệm và bảo vệ nước.
9. Khóa học trực tuyến “Đại sứ xanh – Đi tìm không khí sạch”
Bộ phim và các tài liệu cũng làm nên thành công của khóa học trực tuyến mang tên “Đại sứ Xanh – Đi tìm không khí sạch”. Trong vòng 25 ngày, khóa học đã thu hút 323 người tham gia từ 46 tỉnh thành trên cả nước và đón nhận phản hồi rất tích cực về sự thú vị và ý nghĩa của khóa học.
Một mặt, khóa học trực tuyến đã có tác động tích cực, tận dụng được khoảng thời gian giãn cách xã hội để thúc đẩy việc tìm hiểu và hành động vì chất lượng không khí. Mặt khác, 5 thử thách HÀNH ĐỘNG đi kèm với khóa học được xây dựng hướng đến hành động sống xanh giảm phát thải. Tổng kết lại, đã có 981 hành động xanh được thực hiện và chia sẻ trên trang cá nhân. Không chỉ dừng lại ở việc hành động vì không khí sạch, mỗi người tham gia còn đóng vai trò như một Đại sứ xanh trong chính cộng đồng của mình để lan tỏa lối sống lành mạnh nên với mọi người xung quanh. Cuối chương trình, 173 người vượt qua xuất sắc cả 7 thử thách và đạt danh hiệu Đại sứ xanh – Đi tìm không khí sạch.
Cũng trong chương trình này, Live & Learn đã xây dựng video “Cùng hành động từ những điều nhỏ nhất” để gợi ý các hành động xanh mà mọi người có thể thực hiện mỗi ngày. Với phong cách sáng tạo, trẻ trung, vui nhộn, video đã thu hút được sự quan tâm của người xem.
Bộ tài liệu do Trung tâm sống và học tập vì Cộng đồng và Môi trường (Live & Learn) xây dựng và phát triển với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) trong khuôn khổ Dự án Không khí sạch – Thành phố xanh và Dự án Các hoạt động Địa phương Việt Nam vì Sức khỏe Môi trường.
Thông tin chi tiết/ thắc mắc và phản hồi xin vui lòng liên hệ:
Trung tâm sống và học tập vì Môi trường và Cộng đồng (Live & Learn)
Email: education.vn@livelearn.org | Website: https://khisachtroixanh.com/
Điện thoại: 024 37185930 (gặp Thanh Nga hoặc Thùy Ly)